Ook in krimpregio’s is het voor jongeren bijna onmogelijk om een betaalbaar huis te vinden, met als gevolg dat ze wegtrekken uit de dorpen en hun heil elders zoeken. Dit terwijl veel jongeren het liefst in “hun” dorp blijven. Als oplossing laten tientallen gemeentes jongeren nu zelf hun straat bouwen.
Mismatch in woningaanbod
Neem nu het dorp Beltrum in Gelderland. Veel jongeren willen graag in het dorp blijven wonen, maar geschikte woonruimte was er niet. Er is geen tekort aan woningen in het dorp, maar wel aan woningen, die bij de doelgroep passen. Een starter heeft nu eenmaal niet de middelen om een vrijstaande woning te kopen.
Daarnaast mag het dorp niet onbeperkt bijbouwen, omdat de voorspelling is dat juist in dergelijke dorpen in krimpregio’s over een aantal jaren een huizenoverschot zal ontstaan. Een aanzienlijk deel van de woningeigenaren is boven de 70 en het ligt dus voor de hand dat er over afzienbare tijd woningen vrijkomen.
Bouwen in CPO – tot 20% goedkoper
De gemeente besloot daarom dat een aantal jongeren hun eigen huizen in hun eigen straat mocht gaan bouwen. Dit doen ze in een zogenaamde CPO, een collectief particulier opdrachtgeverschap. Dat betekent kortgezegd dat de groep zelf alles regelt, zoals de grond bouwrijp maken, bouwtekeningen laten maken en het inschakelen van een aannemer. Vaak is er wel een begeleider aanwezig, die helpt met alle procedures. In CPO bouwen kost dus wel meer tijd, levert in de besluitvorming nog wel eens discussie op, maar is relatief goedkoop: er wordt geen projectontwikkelaar ingeschakeld en je hebt groepsvoordeel bij de inkoop van alle bouwmaterialen, simpelweg omdat je het met z’n allen doet. De kostprijs voor deze woningen ligt volgens berekeningen 10 tot 20% onder de marktwaarde.
Niche
Het bouwen in CPO is nog steeds een niche in de woningmarkt: naar schatting worden er jaarlijks zo’n duizend woningen in die constructie gebouwd, waarvan de helft door starters. Toch lijkt de interesse de laatste jaren gestegen: hypotheekverstrekkers staan er steeds meer voor open en in tientallen gemeentes lopen er projecten.
Feest in Beltrum
De straat in Beltrum is inmiddels opgeleverd en de eerste starters zijn inmiddels ook al verhuisd. Reden genoeg dus voor een feestje, want zonder dit CPO-project was een woning kopen in het dorp voor een aantal jongeren een onmogelijke opgave geweest. De vlag mag uit.
Meer projecten in Nederland
Beltrum is niet de enige gemeente waar zo’n projecten loopt. Op onderstaande kaart zie je de andere gemeentes waar starters met deze vorm van bouwen bezig zijn.